ΟΤΑΝ ΟΛΑ ΠΗΓΑΙΝΟΥΝ ΚΑΛΑ

Η υγεία του ανθρώπινου εγκεφάλου δεν είναι πάντα δεδομένη.
Ωστόσο, είναι από τα πιο επιθυμητά και κρίσιμα πράγματα στη ζωή μας.

Διαβάστε παρακάτω για τη φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου.

Από έναν υγιή ανθρώπινο εγκέφαλο θα περιμέναμε να ανταποκρίνεται και να διεκπαιρεώνει  όλες τις λειτουργίες και συμπεριφορές δίχως προβλήματα και επιπλοκές. Κάποιες από τις λειτουργίες του είναι περισσότερο ανεπτυγμένες από κάποιες άλλες.

Γενικά, ο εγκέφαλος των ανθρώπων διαφέρει κατά πολύ από αυτόν των υπολοίπων ζώων, με εξαίρεση τον εγκέφαλο των πρωτευόντων θυλαστικών, κυρίως γιατί διαθέτει "νεοφλοιό". Νεοφλοιός αποκαλείται το ανώτερο εξωτερικό τμήμα, η ανώτερη στοιβάδα του φλοιού του εγκεφάλου, η οποία στους ανθρώπους καταλαμβάνει ένα μεγάλο ποσοστό του συνόλου του εγκεφάλου. Στο νεοφλοιό συναντάμε τις σύνθετες και "ανώτερες" λειτουργίες μας, όπως είναι η φαντασία, η λογική σκέψη, η κατανόηση και η παραγωγή της γλώσσας, η ανακάλυψη νέων ιδεών, κ.ά. Σε έναν υγιή νεοφλοιό, η διατήρηση της χημικής ισορροπίας παίζει μεγάλο ρόλο.

Περίπου 100 δισ. κύτταρα βρίσκονται μέσα στο κεφάλι μας για να σχηματίσουν τον εγκέφαλό μας. Τα κύτταρα αυτά ονομάζονται "νευρώνες" και τους χαρακτηρίζει το γεγονός ότι δεν εφάπτονται μεταξύ τους, όπως τα άλλα κύτταρα του σώματός μας που σχηματίζουν τα υπόλοιπα όργανα. Ένας νευρώνας επικοινωνεί με έναν ή περισσότερους νευρώνες μέσω των "ώσεων" και των "συνάψεων". Μία ώση είναι η διαδικασία κατά την οποία ένα ηλεκτροχημικό μήνυμα δημιουργείται ή μεταβιβάζεται σε έναν νευρώνα. Το μήνυμα αυτό, όταν φτάσει στην άκρη του νευρώνα, μεταβιβάζεται σε έναν άλλο νευρώνα. Η δραστηριότητα αυτή της μεταβίβασης του μηνύματος ονομάζεται σύναψη.

Απεικόνιση σε λεπτομέρεια της νευρωνικής δραστηριότητας σε ένα συγκεκριμένο σημείο του εγκεφάλου.

Παρακολουθήστε τη λειτουργία των νευρώνων.

Σε έναν υγιή εγκέφαλο, οι ώσεις και οι συνάψεις συμβαίνουν δίχως προβλήματα. Προϋποθέσεις για αυτό είναι τα νευρικά κύτταρα, δηλαδή οι νευρώνες, να βρίσκονται σε καλή φυσική κατάσταση, να θρέφονται και να αναπτύσσονται σωστά, να λειτουργούν σε ένα υγιές χημικό περιβάλλον (δηλαδή του εσωτερικό του κρανίου μας) και να υποστηρίζονται από μία κατηγορία κυττάρων που ονομάζονται νευρογλοία. Άλλες προϋποθέσεις για τη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου είναι, στα αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν με οξυγόνο τα εγκεφαλικά κύτταρα, η κυκλοφορία του αίματος να γίνεται ανενόχλητα, το ανοσοποιητικό σύστημα να είναι ικανό να καταπολεμά οτιδήποτε επιβλαβές κατορθώνει να εισχωρήσει στον εγκέφαλό μας και τέλος οι ορμόνες και οι νευροδιαβιβαστές να  βρίσκονται σε καταστάσεις ισορροπίας.

Νευροδιαβιβαστές ονομάζονται οι χημικές ουσίες οι οποίες μεταφέρονται κατά μήκος ενός νευρώνα, με τη βοήθεια των ώσεων, απελευθερόνται από τον νευρώνα και μεταβιβάζονται στον επόμενο νευρώνα, με τη βοήθεια της σύναψης. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί νευροδιαβιβαστές στο νευρικό μας σύστημα οι οποίοι συνδέονται με διαφορετικές συμπεριφορές μας και σωματικές λειτουργίες. Για παράδειγμα, σε έναν υγιή εγκέφαλο:

• ο νευροδιαβιβαστής ακετυλοχολίνη (ACh) συνδέεται με μία πληθώρα καταστάσεων όπως είναι η εγρήγορση, η συγκέντρωσή μας, η σεξουαλική επιθυμία, ο θυμός, η δίψα, κ.ά.

• η ντοπαμίνη (DA) σχετίζεται με τον συντονισμό των κινήσεών μας και παίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των θετικών συναισθηματών, όπως και στη διαδικασία της προσοχής και της μάθησης, κ.ά.
• η σεροτονίνη (SE, 5-HT) έχει συνδεθεί με σωματικές λειτουργίες όπως είναι ο ύπνος, η όρεξη για φαγητό, η θερμοκρασία του σώματος, αλλά και με το συναίσθημα της χαράς και της ευτυχίας, της ηρεμίας και της χαλάρωσης, κ.ά.
• το GABA (γ-αμινοβουτυρικό οξύ) συνδέεται με την ικανότητά μας να αναστείλουμε, να μην εκδηλώσουμε μία συμπεριφορά, όπως και με τις λειτουργίες της όρασης, του κινητικού συντονισμού και του ύπνου, κ.ά.
• η νορεπινεφρίνη (ΝΕ) σχετίζεται με τη συγκέντρωση και τη νέα μάθηση, με τον κύκλο του ύπνου και τα όνειρα, με το βίωμα και την έκφραση των συναισθημάτων, κ.ά.

Υπάρχουν πάρα πολλοί νευροδιαβιβαστές που κυκλοφορούν αδιάκοπα μέσα στον εγκέφαλό μας. Όπως έγινε φανερό, κάθε ένας ενεργοποιεί ή απενεργοποιεί νευρώνες σε συγκεκριμένες περιοχές ή δομές του νευρικού συστήματος και ανάλογα με την περιοχή στην οποία βρίσκεται ένας νευρώνας, ενεργοποιούνται ή επενεργοποιούνται συμπεριφορές. Κάθε νευροδιαβιβαστής αντιστοιχεί σε συγκεκριμένους υποδοχείς πάνω σε ένα νευρώνα. Υποδοχέας ονομάζεται το σημείο ενός νευρικού κυττάρου (νευρώνα) το οποίο υποδέχεται το νευροδιαβιβαστή. Φανταστείτε το σαν ένα κλειδί και μία κλειδαριά. Ο υποδοχεάς είναι η κλειδαριά και ο νευροδιαβιστής το κλειδί. Εάν ταιριάζουν, τότε ο νευροδιαβιβαστής θα περάσει στο κύτταρο και θα προκαλέσει ή θα αναστείλει μία συμπεριφορά.

Πηγή: http://faculty.washington.edu/chudler/flash/ua/final.swf

Στον υγιή εγκέφαλο, οι νευροδιαβιβαστές βρίσκονται σε φυσιολογικές ποσότητες και η σύνδεσή τους με τους υποδοχείς γίνεται δίχως προβλήματα. Από τις πιο σημαντικές λειτουργίες μας που επηρεάζονται άμεσα από τη λειτουργία των νευροδιαβιβαστών είναι τα συναισθήματα, η κίνηση, η προσοχή και ικανότητά μας να μαθαίνουμε καινούρια πράγματα.

Τι σημαίνει ένας υγιής εγκέφαλος;

Σημαίνει πολλά! Κυρίως νοητική και συναισθηματική ευεξία!

Ένα υγιές νευρικό σύστημα σε φόρμα συνδέεται με καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, φυσιολογική σωματική κατάσταση, σωστό πρόγραμμα στον ύπνο και τη διατροφή.

Οι νοητικές λειτουργίες, ο τρόπος που σκεφτόμαστε, λύνουμε προβλήματα, επικοινωνούμε, αντιδρούμε σε περίπλοκες καταστάσεις, βρίσκονται σε πολύ καλό επίπεδο και μας βοηθούν ώστε να είμαστε δημιουργικοί και αποτελεσματικοί!

Η εργασία μας, οι σχολικές μας υποχρεώσεις, οι κοινωνικές μας σχέσεις, η προσωπική μας ανάπτυξη χρειάζονται έναν εγκέφαλο σε φόρμα!

---